مقدمه
امروزه در اثر گسترش شگرف صنعت و تکولوژی وجود نیروی انسانی متخصص , یک نیاز اساسی در مراکز تولیدی ؛ صنعتی و خدماتی به شمار می آید و آموزش های فنی و حرفه ای به عنوان عامل مهم تربیت این نیروها مورد توجه قرار گرفته است .
آموزش های فنی و حرفه ای تمام تلاش خود را به کار می برد تا افرادی آگاه به تکنولوژی روز و کار آمد را تربیت و در چرخه سازندگی کشور وارد نماید .

اهداف شاخه فنی و حرفه ای :اعتلای سطح فرهنگ و دانش عمومی و پرورش کمالات و فضایل اخلاقی , بیش سیاسی و اجتماعی .
شناخت بهتر استعدادها و علاقه دانش آموزان و ایجاد زمینه مناسب جهت هدایت آنان به سمت اشتغال مفید .
احراز آمادگی نسبی دانش آموزان برای ادامه تحصیل در رشته های علمی – کابردی ( تکنولوژی )

آموزشهای فنی و حرفه ای در کشور جمهوری اسلامی ایران به صورت یک دوره پیوسته پنج ساله (2+3) طراحی شده است که دوره سه ساله آن در هنرستانهای فنی وحرفه ای و دوره دو ساله کاردانی پیوسته در آموزشکده ها اجرا می شود.


**هدف کلی رشته در دوره سه ساله هنرستان ،تربیت نیروی انسانی متعهد و کارآمدی است که بتواند علاوه بر انجام وظایف شهروندی ،با استفاده از آموخته های خویش در مشاغل مربوط به « رشته » در سطوح میــانی تکنیسین به کار اشتغال ورزد. 
اشتغال فارغ التحصیلان هنرستان های فنی و حرفه ای : آموزش های فنی و حرفه ای فعالیت هایی است که فرد را برای احراز مشاغل فنی و حرفه ای آماده می کند و کارایی او را در انجام چنین مشاغلی افزایش می دهد . بنابراین برای فارغ التحصیلان رشته های مختلف فنی و حرفه ای به دلیل کار در کارگاه های مختلف و آشنایی با دستگاه ها و ابزارآلات فنی و صنعتی و نحوه ی استفاده از آنها زمینه کاریابی و اشتغال بیش از سایر رشته ها می باشد و این فارغ التحصیلان می توانند با کار در کارخانجات تولیدی و مراکز خدماتی ؛ شرکت ها , ادارات و یا با تأسیس کارگاه های خصوصی و تعاونی های تولیدی ؛ مشغول به کارشوند .

شیوه ی ادامه تحصیل در رشته های فنی و حرفه ای : دانش آموزان علاقه مند به ادامه تحصیل در رشته های مختلف شاخه فنی و حرفه ای پس از گذراندن سال اول متوسطه و با احراز شرایط تحصیل در شاخه فنی و حرفه ای و ضوابط که هر ساله اعلام می گردد . درصورتی کسب اولویت می توانند در یکی از هنرستان ها در رشته مورد علاقه خود ادامه تحصیل داده وپس از دو سال ادامه تحصیل مدرک دیپلم اخذ نمایند . و در صورت تمایل به شرکت در آزمون دوره های کاردانی پیوسته وارد آموزشکده های فنی و حرفه ای دانشگاه آزاد و دانشگاه علمی کاربردی شده و در مقطع کاردانی ادامه تحصیل دهند و همچنین پس از آن نیز می توانند در دوره های کارشناسی ناپیوسته به تحصیلات خویش ادامه دهند . فارغ التحصیلان شاخه فنی و رحرفه ای میتوانند در صورت تمایل جهت شرکت در آزمون سراسری با گذراندن دوره پیش دانشگاهی در یکی از دروه های(ریاضی تجربی علوم انسانی یاهنر)ادامه تحصیل دهند.

رشته های کاردانش


این شاخه که محصول تغییر نظام آموزشی است، با هدف تامین نیروی کار نیمه ماهر ، راه اندازی شده است. برای انتخاب رشته های این شاخه هم یکسری شرایط نمره ای وجود دارد . اما مهم تر از آن لازم است بدانید که در این شاخه بیشتر ساعت های درسی در کارگاه می گذرد . به عبارتی درس های نظری به مراتب کمتر است. بنابراین لازم است که دانش آموزان از مهارت لازم در به کارگیری اندام های حرکتی مانند دست و پا و یا سلامت چشم برخوردار باشند تا در کسب رشته مورد نظر با مشکل مواجه نشوند.


در کاردانش ، رشته ها در صنعت ، خدمات و کشاورزی ارائه می شود.


صنعت


زمینه صنعت هفت گروه و 19 زیر گروه دارد. رشته های این زمینه در گروه های زیر ارائه می شود:


1-    برق: الکترونیک، کامپیوتر


2-    عمران: ساختمان ، معماری


3-    مکانیک: سازه های فلزی، ساخت و تولید، صنایع چوبی، تاسیسات، عیب یابی و تعمیر، معدن، نساجی، چاپ، متالوژی و مدلسازی


4-    صنایع دستی: هنر و نشر، صنایع دستی ظریف


5-    سرامیک: صنایع شیشه ای، سفالگری


6-    شیمی: شیمی صنعتی


7-    پوشاک: خیاطی


کشاورزی


زمینه کشاورزی شش گروه وهشت زیر گروه دارد. رشته های این زمینه در گروه های زیر ارائه می شود:


1-    ماشین های کشاورزی


2-    امور دامی و طیور


3-    امور زراعی و باغی:زراعت، باغبانی ، صنایع غذایی


4-    جنگل و مرتع


5-    شیلات


6-    حشرات مفید: پرورش کرم ابریشم


خدمات


زمینه خدمات چهار گروه و هشت زیر گروه دارد . رشته های این زمینه در گروه های زیر ارائه می شود:


1-    هنر: هنرهای نمایشی ، هنرهای تجسمی ، فرهنگی ادبی، نشر،کارهای هنری در خانه


2-    مالی و اداری


3-    خدمات غذایی: کنترل وتولید مواد


4-    خدمات اجتماعی : هتلداری و سیاحتی


5-    کمی دقت در تنوع رشته های این شاخه ، ما را به این نکته می رساند که هر دانش آموزی با هر علاقه و توانمندی می تواند رشته مورد نظر خود را انتخاب کند ، مشروط بر آن که این انتخاب آگاهانه باشد ، نه براساس معیارهای غلط و غیر علمی.